Tijdens schoolvakanties in mijn kinderjaren (1947-1953) speelden wij vaak in de grote achtertuin die lag achter mijn geboortehuis. Zo groeven we op een gegeven moment een flink gat. We ontdekten dat er onder de laag zwart zand een laag geel zand zat. Wij groeven dieper en kwamen met onze klompjes in het water te staan. Uiteraard vertelden we ‘onze ontdekkingen’ aan ons moeder. Zij genoot ervan dat wij zo aan het ravotten waren in de tuin.
Maar . . . Toen vader thuiskwam van zijn werk was die niet zo enthousiast, toen hij het gele zand verspreid zag liggen rondom het grote gat. Op geel zand groeien namelijk geen groenten; dus werd het gele zand bijeen geschrapt en in het gat gegooid. Het gat werd daarna gedempt.
Aan bovenstaande moest ik denken toen ik in het weekend het bericht zag: Dit 120 kilometer lange kanaal is volledig met de hand gegraven
Het is 122 kilometer lang, loopt van Maastricht tot Den Bosch en doet onderweg Maasmechelen, Bree, Weert, Helmond en Veghel aan. Dit kanaal, de Zuid-Willemsvaart, is in slechts vier jaar tijd tussen 1822 en 1826 gegraven. Een ongekende prestatie, zeker als je beseft dat er geen machine aan te pas is gekomen. Zo'n zevenduizend mannen, vrouwen en kinderen hebben het met de hand, schop, kruiwagen en mand voor elkaar gebokst. Er worden arbeidsmigranten ingeschakeld. Mannen, vrouwen en kinderen (in die tijd keek men niet zo nauw en was kinderarbeid heel normaal) uit onder meer het Belgische Wallonië, Drenthe en Holland melden zich. Ze vinden onderdak in gammele, houten hutjes die langs de route zijn opgetrokken.
Afgelopen zaterdag werd in een paar plaatsen stil gestaan bij het 200 jarig bestaan van de Zuid-Willemsvaart, het kanaal dat ook onze woonplaats zoveel welvaart bracht.
Tja . . . het gat in onze tuin werd gedempt, maar het met de hand gegraven kanaal ligt er al 200 jaar
FOTO: Brabants Dagblad